چگونه یک ایده کسب و کار خوب بپرورانیم؟

فکر می‌کنم همگی ما، بخشی از ذهنمان همواره در حال ایده پردازی درباره خلق کسب و کار شخصی و کارآفرینی است. هرگاه در گوشه و کنار فضای مجازی، کسب و کارهای موفقی را می‌بینیم و تصور می کنیم که خالق و صاحب یک کسب و کار موفق بودن چه حسی دارد، ذهنمان بیشتر درگیر می‌شود. فارغ از بحث مالی، صاحب یک کسب و کار بودن، حس استقلال، هدفمندی و خستگی‌ناپذیری را در شما برمی‌انگیزد. در واقع همان انگیزه‌ای می‌شود که صبح بخاطر آن از خواب برمی‌خیزید.مسلما هر یک از ما ایده‌هایی از کسب و کارهای ایده‌ آل‌مان در ذهن داریم که مایلیم آنها را عملی کنیم. سوالی که پیش می‌آید این است که چرا با وجود ایده‌های گوناگون و متنوع، هرکسی نمی‌تواند کسب و کار ایده‌آل خود را خلق کند.
مشکل دقیقا همین است! گاهی ذهن ما در برابر هجوم ایده‌های گوناگون قرار می‌گیرد که بیشتر از آنکه به ما کمک کنند، ما را سردرگم می‌کنند چون نمی‌دانیم کدام یک را عملی کنیم. از طرفی در این بین سردرگمی های دیگری هم وجود دارد که ذهنمان را آشفته تر می کند. مثلا اینکه کدام یک از این ایده‌ها را باید انتخاب کنم، در عملی کردن کدام یک از آنها موفق می‌شوم، چگونه ایده هایم به حقیقت می‌پیوندند و .... در حقیقت چیزی که از آن اطلاعی نداریم، این است که فرآیند ایده پردازی و اجرای ایده‌ها باید هوشمندانه انجام شود و این اتفاق جز با آگاه شدن از فرآیند ایده پروری و مراحل اجرایی ایده، انجام نمی‌شود. در این مقاله قرار است که شما را با شیوه درست ایده پردازی آشنا کنیم تا بتوانید به درستی ایده های خود را مدیریت و اجرا کنید.

با این یک جمله می توان اهمیت ایده خوب را درک کرد "ایده خوب آن ایده‌ای است که شما را به موفقیت می‌رساند". در نتیجه مهم است که بدانیم یک ایده خوب چه ویژگی‌هایی دارد. یا ایده خوب:
•    بدیع و خلاقانه است.
•    می تواند تغییرات مثبتی ایجاد کند.
•    ساده است(پیچیدگی و ابهام ندارد).
•    متفاوت از ایده‌های تکراری و رایج است.
•    مثل آهن‌ربا عمل کرده و مخاطب را به سوی خود می‌کشاند.
•    ذهن مشتری را درگیر می‌کند و در ذهن او ماندگار می‌شود.

یکی از مشاغل پولسازی که اخیرا بر سر زبان ها افتاده استارتاپ است. استارتاپ یعنی گروهی از نیروهای جوان، خوش فکر و خلاق کنار یکدیگر جمع می‌شوند و با خلق ایده‌های بدیع و تازه، به موفقیت های بزرگی دست می‌یابند. اغلب استارتاپ‌ها این روزه در زمینه تکنولوژی و دیجیتال مارکتینگ فعالیت می‌کنند. نکته مهم اینجاست که ایده تشکیل استارتاپ و کارآفرینی در ایران، ایده‌ای جدید و تازه است و شما می توانید از این طریق کسب و کار دلخواه خود را راه اندازی کنید. 

1)    شناخت نیاز مردم و بازار هدف
استراتژی و اهداف استارتاپ شما را نیازهای مردم تشکیل می‌دهند. اینکه به دقت بررسی کنید مردم چه نیازهایی دارند و بازار هدف استارتاپ شما چه کسانی خواهند بود، اولین و مهم ترین اقداماتی است که پیش از راه اندازی استارتاپ باید به آن توجه کنید.
2)    تصویر ذهنی استارتاپ‌تان را طراحی یا توصیف کنید.
طراحی یا توصیف یک ایده، همواره به بهتر شدن آن و رسیدن ایده‌های جدید کمک می‌کند. مخصوصا طراحی به دلیل خلق جنبه بصری استارتاپ، بیشتر می‌تواند در گلچین کردن ایده‌ها کمک کند.
3)    از روش طوفان فکری(Brain Storming) استفاده کنید.
طبیعتا اینکه ایده‌ها را گلچین‌سازی کنید و یکسری ایده‌ها را حذف کنید، کارتان را راحت‌تر می‌کند. اما در روش طوفان فکری شما ایده‌های بد را نیز نگه می‌دارید و کل ایده ها را بررسی می‌کنید. در این روش حذف کردن بدون بررسی نقاط ضعف و قوت آن اتفاق نمی‌افتد.
4)    ریسک‌پذیر باشید.
ریسک‌پذیر بودن عاملی مهم در ایجاد یک کسب و کار نوپا است. اگر چارچوب‌های همیشگی خود را رها نکنید، ایده‌های ناب و فوق العاده به ذهنتان نخواهد رسید. ضمن اینکه رفتن به کلاس‌هایی که خلاقیت شما را بالا می‌برد و ذهنتان را بیشتر باز می‌کند، مثل کلاس‌های هنری، نیز بسیار موثر است.

ایده پردازی استارتاپ تا حدی مشابه پرورش ایده کسب و کارهای دیگر است، اما یکسری تفاوت‌هایی این بین وجود دارد. مثلا اینکه برای راه اندازی استارتاپ، ایده‌های ناب‌تر و خلاقانه‌تری نیاز است و تا جای ممکن نباید از ایده‌های تکراری سایر استارتاپ‌ها، استفاده کرد. به همین دلیل تصمیم گرفتیم که ایده پردازی استارتاپ را جداگانه ذکر کنیم. اکنون می‌خواهیم بررسی کنیم که چگونه می‌توان ایده یک کسب و کار خوب را پرورش داد.

•    اول از همه، عجله ممنوع!

تنها چیزی که نباید هنگام خلق یک کسب و کار نوپا به خرج دهیم، عجله است! وقتی شما می‌خواهید کسب و کاری راه بیاندازید که ایده آن تابحال به ذهن کسی نرسیده باشد، باید به دقت و با تامل ایده‌های خود، نیاز جامعه و کسب و کارهای موجود را بررسی کنید. تنها چیزی که مانع کارتان می‌شود، عجله کردن است.

•    برای یافتن ایده روی خود فشار نیاورید و ذهنتان را آرام کنید

افراد فکر می‌کنند که اگر خود را در تنگنا و سختی قرار دهند، حتما ایده‌های نابی به ذهنشان می‌رسد، غافل از اینکه چنین کاری تنها ذهن‌شان را بیشتر آشفته می‌کند و ایده‌ها بیشتر از دست‌شان فرار می کنند تا اینکه به ذهن‌شان خطور کنند. در اینجا ذکر یک نکته الزامی‌ست؛ اولین ایده‌هایی که به ذهن شما می‌رسند لزوما بهترین ایده‌ها نیستند. شما هیچگاه همان اول کار به بهترین ایده‌ها دست نخواهید یافت، چون بهترین ایده‌ها از هیچ به وجود نمی‌آیند! آنها در واقع همان ایده‌های اولیه ای هستند که به مرور زمان پخته‌تر شده و به ایده‌ آل خود رسیدند. پس روی خود فشار نیاورید، ذهنتان را آرام و تمرکز کنید.

•    هر آنچه در ذهن دارید، بر روی کاغذ بیاورید

در طی فرآیند ایده پروری و خلق ایده، هر ایده‌ای که به ذهنتان می‌رسد را بر روی کاغذ بیاورید، حتی ایده‌هایی که به نظر احمقانه می‌رسند را نیز بر روی کاغذ بیاورید. در این بین، شاید نیاز باشد که به مهارت‌ها و توانایی‌های خود نیز توجهی داشته باشید و آنها را هم بنویسید. مثلا نقاط قوتی که دارید، سایر افراد شما را به چه چیزی می‌شناسند و برای چه کاری به شما مراجعه می‌کنند، چه کارهایی را بهتر و آسان‌تر از دیگران انجام می‌دهید، علایق و سرگرمی هایتان چیست و .... نکته اینجاست که برای پاسخ به این سوالات باید عمیقا فکر کنید و زمان بگذارید.

•    ایده‌ها را گلچین کنید

بعد از بررسی دقیق همه ایده‌ها و شناخت بهتر توانایی‌های خود، اکنون باید بهترین ایده‌ها را انتخاب کنید. ایده‌هایی که جذاب تر و خلاقانه تر هستند و می‌توانید با اجرای آنها یک کسب و کار موفق داشته باشید. می‌توان با اولویت‌بندی، برچسب‌گذاری و دسته‌بندی، بهترین و مناسب‌ترین ایده‌ها را اتخاب کرد. 

•    کسب و کارها را بررسی کنید

اکنون لازم است درباره ایده‌ها تحقیق کنید و ببینید چند نفر پیش از شما آنها را عملی کرده‌اند. به عبارتی باید رقبایتان را بشناسید و عملکرد آنها را نیز مورد بررسی قرار دهید. در گوگل به شکل‌های مختلف ایده‌تان را سرچ کنید و بررسی کنید چه مطالب، کسب و کارها و اخباری در آن زمینه وجود دارد. به دنبال کسب و کارها و اخباری بگردید که مرتبط با ایده شماست. این کار با بررسی یکی یا دو سایت اتفاق نمی‌افتد بلکه باید سایت‌های مختلف را عمیقا بررسی کنید.

•    با افراد دیگر مشورت کنید و از آنها سوال بپرسید

برای اینکه کارتان آسان‌تر شود، در تلگرام و اینستاگرام نیز راجب ایده‌های خود جستجو انجام دهید. ممکن است با افرادی آشنا شوید که صاحب کسب و کاری مشابه آنچه در ذهن شماست، باشند. می‌توانید از آنها سوال کرده و با آنها مشورت کنید. همچنین گروه‌های تلگرامی مرتبط با زمینه کاری مدنظر شما نیز بستری مناسب برای پرسش و پاسخ و مشورت با سایرین می‌تواند باشد. 

•    مراحل اجرایی ایده

برای اینکه بتوانید یک برنامه ریزی درست جهت اجرای ایده‌هایتان داشته باشید، بیشترین چیزی که کمکتان می‌کند تحقیق و جستجوست. شما باید یک استراتژی مشخص و دقیق جهت اجرای ایده خود تعیین کنید و در این باره تا می‌توانید مطالعه کنید یا از دیگران اطلاعات کسب کنید. بررسی و آنالیز رقبا نیز در جزئی‌تر شدن استراتژی، کمک‌تان خواهد کرد. برای شروع، بهتر است تعدادی از ایده‌هایتان را برای ارزیابی بیشتر، تست کرده و عملی کنید. با انجام چنین کاری قادر خواهید بود که بازخورد مخاطبان را مشاهده کرده و تحلیل کنید. اگر فیدبک مثبتی از سمت مخاطبان دریافت کردید، با کار کردن روی ایده و پخته‌تر کردن آن، قطعا نتایج خیلی بهتری در اینده خواهید گرفت. اگر هم فیدبک خوبی از ایده تان نگرفتید، هیچ اشکالی ندارد. شما با بررسی مشکلات و معایب ایده خود و رفع آنها، قطعا نتیجه بهتری خواهید گرفت.