مفاهیم کسب و کار و اجزای تشکیل دهنده آن

مفاهیم کسب و کار شامل اصول و استراتژی‌های مدیریت، بازاریابی، مالی، منابع انسانی و عملیات است. این مفاهیم به درک بهتر از چگونگی راه‌اندازی، توسعه و نگهداری یک کسب و کار موفق کمک می‌کنند و با تأکید بر نوآوری و کارآفرینی، رشد و بهره‌وری را تسهیل می‌نمایند.

فهرست محتوا
تعریف کسب و کار
اصول کسب و کار
مدل کسب و کار
فرایندهای کسب و کار
استراتژی‌های کسب و کار
فضای کسب و کار
کسب و کار تجارت الکترونیک
کسب و کار موفق

انواع کسب و کارها چه کارهای خدماتی و چه ارائه دهنده‌های کالا، کارهای مشورتی، آموزشی، تولیدی و..... مفاهیم و تعاریف خاص خود را داشته و از اصول و قواعد ویژه‌ای هم تبعیت می‌کنند. انواع کسب و کارها فرایندها و مدل‌های مخصوص به خود را هم دارند. به همین دلیل پیش از هر اقدامی آشنایی با مفاهیم کسب و کار، اصول و فرایندها و مدل‌های آن ضرورت پیدا می‌کند. در این مقاله مفاهیم کسب و کار و اجزای تشکیل دهنده آن را تشریح خواهیم کرد و در نهایت ویژگی‌های کسب و کار موفق را بر خواهیم شمرد. پس اگر شما هم به دنبال کسب اطلاعات بیشتر درباره استارت آپ و کارآفرینی هستید با ما همراه باشید.
 

تعریف کسب و کار

کسب و کار به مجموعه‌ای از فعالیت‌ها گفته می‌شود که در یک مجموعه و یا سازمان صورت پذیرفته و استراتژی‌ها و قالب‌هایی هم دارد. طی این اقدامات محصولاتی تولید شده و یا خدماتی ارائه می‌گردد و به ایجاد ارزش برای مشتریان و یا مخاطبان سازمان منجر می‌شود. 
این ارزش‌ها کمک می‌کنند تا صاحبان مشاغل به اهداف شخصی و سازمانی خود دست پیدا کنند. ارزش ایجاد شده می‌تواند تولید یک محصول فیزیکی بوده و یا خدماتی از قبیل مشاوره، درمان، مدیریت، پشتیبانی و... را در برگیرد.

اصول کسب و کار

افرادی که تمایل به مطالعه در زمینه استارت آپ و کارآفرینی دارند باید علاوه بر آشنایی با مفاهیم کسب و کار اصول راه‌اندازی یک شغل را نیز بدانند. آشنایی با اصول کسب و کار در حقیقت دغدغه بسیاری از افراد است. چراکه تمامی انسان‌ها می‌خواهند به موفقیت دست پیدا کنند. 
به همین دلیل باید اطلاعات مربوط به مسیر شغلی خود را کسب نموده و از خطا و اشتباه در امان بمانند. یکی از مهمترین این اصول، خلاقیت و نوآوری است. یعنی کسب و کار موفق به کسب و کاری گفته می‌شود که فرصت‌های نهفته و پنهان موجود در بازار و ایده کسب و کار مناسب را استخراج نموده و بعد از ایجاد خلاقیت، آن را به مرحله اجرا در می‌آورد. 
یکی دیگر از اصول کسب و کار، تحقیق و توسعه است. یعنی باید پس از آگاهی از مفاهیم کسب و کار به شناسایی بازار اقدام کنید. سپس ایده مناسب برای مسیر خود را انتخاب کرده و به طراحی محصول جدید دست بزنید. آزمودن بازار و انجام مطالعات امکان سنجی اصل دیگر راه‌اندازی کسب و کار است. 
در این مرحله باید ایده کسب و کار از زوایای مختلف بررسی شده و مطالعات امکان سنجی بر روی آن انجام گیرد. این کار تجارب بسیار زیادی را در اختیار صاحبان ایده‌ها قرار خواهد داد و آن‌ها را از صرف هزینه‌های هنگفت برای تولید و عرضه کالا بر حذر خواهد داشت.
در گام‌های بعدی باید مدل کسب و کار و طرح آن بررسی شده و ذینفعان مشخص شوند. تهیه مجوزهای قانونی، گردآوری و تشکیل منابع، سازماندهی منابع و...‌ دیگر اصول راه‌اندازی کسب و کار هستند.

مدل کسب و کار

اگر در حوزه استارت آپ و کارآفرینی فعالیت دارید باید علاوه بر دانستن مفهوم کسب و کار و اصول راه‌اندازی آن با مدل‌های ارائه شده در این زمینه نیز آشنایی کافی حاصل کنید. 
لازم است بدانید که مدل کسب و کار در حقیقت طرح یک مجموعه و یا سازمان برای کسب سود و درآمد است. در حقیقت یک سازمان با طرح یا مدل قادر است استراتژی‌های لازم برای تولید، بازاریابی، تبلیغات و فروش محصولات خود را اجرایی کند. 
با استفاده از مدل کسب و کار همچنین می‌توان بازار هدف را مورد شناسایی قرار داد و یا به پیش بینی بودجه‌های مورد نیاز برای بازاریابی و فروش دست زد. چه کسب و کار شما تازه راه اندازی شده باشد و چه قدیمی و تثبیت شده، در هر صورت استفاده از یک مدل و یا طرح کسب و کار برایتان ضرورت دارد. 
یک شرکت نوپا قادر است با کمک طرح کسب و کار و مدل آن سرمایه‌گذاران بیشتری را به سمت خود جذب و جلب کند تا به توسعه و رشد خود دست بزند. از سوی دیگر شرکت‌های قدیمی و با سابقه نیز این فرصت را دارند تا به بروزرسانی کسب و کارشان اقدام نمایند و اهداف کسب و کار خود را با نیازها و انتظارات موجود در جامعه هماهنگ و متناسب سازند. 
یکی از مهمترین مزایای استفاده از مدل کسب و کار این است که صاحبان سرمایه می‌توانند با مشاهده مدل‌ها و طرح‌های مختلف شرکت مد نظرشان را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنند. همچنین شرکت‌های ارائه دهنده مدل‌ها نیز امکان جذب راحت‌تر سرمایه‌گذاران مناسب را به دست می‌آورند.

فرایندهای کسب و کار

فرایندهای کسب و کار در واقع همان روش‌های کسب و کار بوده و مجموعه‌ای از فعالیت‌های سازمان یافته را در بر می‌گیرند. این فعالیت‌ها به وسیله افراد و یا تجهیزاتی صورت پذیرفته و در یک توالی خاص به ایجاد محصول و یا ارائه یک خدمت منجر می‌گردند.
به زبان ساده‌تر می‌توان گفت فرایند کسب و کار مشابه با یک خط مونتاژ است که ورودی‌ها در مراحل مختلف به آن وارد شده و در نهایت محصول جدیدی به دست می‌آید. در حقیقت در مجموعه شما هر رویدادی شروع و پایانی مشخص داشته و لذا می‌توان آن را یک فرایند کسب و کار در نظر گرفت.
برای اینکه فرایند کسب و کار به اندازه کافی کاربردی بوده و پایداری داشته باشد باید از مرزهایی مشخص پیروی کند. یعنی شما به عنوان صاحب آن شغل باید بدانید که چه چیزی وارد فرایند شده و چه چیزی از پروسه خارج می‌شود. 
فرایندهای کسب و کار باید ساختار مشخصی داشته و از نظمی منطقی پیروی کنند. شناخت مشتریان، ایجاد ارزش مشهود فرایند و ..... دیگر فرایندهای کسب و کار هستند. به طور کلی می‌توان فرایندهای کسب و کار را شامل فرایندهای عملیاتی، پشتیبانی، مدیریتی و.... دانست. 

استراتژی‌های کسب و کار

استراتژی‌های کسب و کار روش‌هایی خلاقانه برای به نمایش درآوردن دارایی‌های منحصر به فرد شما بوده و به افزایش برتری شرکت و عملکرد مطلوب اجزای آن کمک می‌کنند. در واقع استراتژی‌ها مجموعه و خلاصه‌ای از فعالیت‌ها و تصمیم گیری‌های یک شرکت هستند که برای رسیدن به اهداف کسب و کار و تجارت برنامه‌ریزی می‌شوند. 
وجود این تاکتیک‌ها و یا استراتژی‌ها کمک می‌کند تا شرکت‌ها روش‌های مناسب تعامل با دیگر مجموعه‌ها را انتخاب کرده و آن‌ها را تقویت کنند. در حالت معمول از سه نوع استراتژی در کسب و کارهای مختلف استفاده می‌شود که با کمک آن‌ها می‌توانید سود مجموعه و یکپارچگی آن را افزایش دهید.
از مهمترین انواع استراتژی‌های کسب و کار می‌توان به استراتژی سطح سازمان اشاره کرد و یا استراتژی سطح واحدهای کسب و کار، سطح عملکرد و یا وظیفه را نام برد.

فضای کسب و کار

یکی از مهم‌ترین مفاهیم کسب و کار، مفهوم فضا و یا محیط است. فضای کسب و کار را می‌توان مهمترین شاخص‌ تعیین کننده اوضاع اقتصادی یک کشور به شمار آورد. با تکیه بر این شاخص می‌توان شرایط اقتصادی یک جامعه را بررسی نموده و تجزیه و تحلیل کرد. 
هرچه فضای کسب و کار در یک کشور شفاف‌تر و رقابتی‌تر باشد سلامت اقتصادی آن هم بالاتر خواهد بود و نشان دهنده سیاست‌های مطلوب و مناسب آن جامعه و روند بهبودی شاخص‌های اقتصادی آن است. 
فضای کسب و کار مناسب نقش قابل توجهی در افزایش جذب سرمایه‌گذاری خارجی و داخلی داشته و به ایجاد اشتغال و رشد تولید ناخالص داخلی کمک می‌کند.

کسب و کار تجارت الکترونیک

کسب و کار تجارت الکترونیک که به آن کسب و کار آنلاین نیز گفته می‌شود هر نوع معامله و یا فرایندهای کسب و کار به صورت آنلاین و از طریق اینترنت را در بر می‌گیرد.
به طور کلی می‌توان گفت کسب و کار تجارت الکترونیک شامل مواردی از قبیل خرید و فروش محصولات و یا ارائه خدمات به مشتریان، درگاه‌های بانکی، مدیریت کنترل تولید، همکاری با شرکا و.... است.
تجارت و یا کسب و کار الکترونیک با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات صورت گرفته و بر آن تمرکز و تاکید دارد تا با استفاده از این امکانات، فعالیت‌های خود را به بهترین نحو ممکن به سرانجام برساند. از سوی دیگر کسب و کار تجارت الکترونیک به توسعه اینترنت نیز مدد خواهد رساند.

کسب و کار موفق

یک کسب و کار موفق ویژگی‌های خاص خود را دارد که یک کارآفرین باید به آن‌ها توجه کند. یکی از مهمترین این ویژگی‌ها تمرکز و تاکید بر تجربه مشتری است. این فاکتور را می‌توان تصوری تعریف کرد که مشتریان از کسب و کار شما در ذهن دارند. ویژگی دیگر کسب و کارهای موفق ایجاد اعتماد برای مشتریان است.
برای ایجاد این اعتماد باید کسب و کار شما وظیفه خود را به خوبی و یا حتی فراتر از انتظار مشتریان انجام دهد. برای داشتن یک کسب و کار موفق باید شنونده خوبی باشید تا بتوانید خود، محصولات و خدماتتان را با نیازهای مشتریان سازگار سازید و انعطاف لازم را داشته باشید. 
با این حال پای بندی به اهداف کسب و کار، ارزش‌های بنیادین و باورها نیز ضرورت دارد. دیگر ویژگی کسب و کار موفق، گسترش پیام مناسب به افراد مناسب در زمان مناسب است. پس باید از ابزارهای مطلوب برای تعاملات بیشتر با مشتریان خود استفاده کنید. 
از مهم‌ترین این ابزارها می‌توان به ایمیل، شبکه‌های اجتماعی، موتورهای جستجو، سایت‌ها و...‌ اشاره کرد. پس اگر تمایل دارید مشتریان کسب و کار خود را راضی سازید در کانال‌های بازاریابی مختلف فعال باشید. با انگیزه بودن، ناامید نشدن، تمرکز بر کار، پشتکار و.... از دیگر ویژگی‌های کسب و کار موفق است.