پیش‌بینی مالی استارتاپ

پیش‌بینی مالی استارتاپ‌ها شامل تخمین درآمدها، هزینه‌ها و جریان نقدی آینده است. این فرآیند با تحلیل داده‌ها و روندهای بازار، به کسب‌وکارها کمک می‌کند منابع مالی را بهینه تخصیص دهند، ریسک‌ها را مدیریت کنند و استراتژی‌های رشد مؤثرتری را تدوین نمایند.

فهرست محتوا

پیش‌بینی مالی استارت آپ
انواع مدل‌های مالی استارت آپ
انواع رویکردهای پیش‌بینی مالی استارت آپ‌ها
اشتباهات معمول در پیش‌بینی‌های مالی

 

این روزها مفاهیمی از قبیل استارت آپ و کارآفرینی، اهمیت قابل‌ توجهی پیدا کرده‌اند. در کنار این مباحث، تحلیل مالی استارت آپ‌ها و کسب‌ و کارهای نوپا نیز جایگاهی ویژه را به خود اختصاص داده و نحوه پیش‌بینی مالی برای این کسب و کارها موضوع بسیار مهمی است. در این مقاله قصد داریم به ارائه مطالبی در زمینه تحلیل مالی استارت آپ‌ها دست زده و اهمیت پیش‌بینی مالی برای این کسب‌ و کارها و انواع مدل‌های مالی برای استارت آپ‌ها و… را بیان کنیم.

 

پیش‌بینی مالی استارت آپ

 

یکی از اقدامات بسیار ضروری برای کسب‌ و کارهای نوپا پیش‌بینی مالی است. اهمیت پیش‌بینی مالی برای این کسب‌ و کارها به اندازه‌ای است که می‌تواند در پایدارسازی این استارت آپ‌‌ها نقش بسیار مؤثری بر عهده داشته باشد. 
در حقیقت تمامی این کسب‌ و کارها به‌ ویژه در مواقعی که قصد جذب سرمایه دارند باید یک تحلیل مالی و مدل مالی ارائه دهند تا بتوانند به تصمیم‌گیری‌های مؤثرتری دست بزنند. از سوی دیگر در صورتی‌ که تمایل دارید به ارزش‌گذاری استارت آپ خود دست بزنید به تحلیل مالی آن نیاز پیدا خواهید کرد.

 

انواع مدل‌های مالی استارت آپ

 

مدل مالی استارت آپ در حقیقت به ابزاری گفته می‌شود که با استفاده از آن قادر به پیش‌بینی وضعیت آینده یک کسب‌ و کار تازه خواهید بود. این عامل به این معنا است که شما می‌توانید با استفاده از اطلاعات کنونی یک کسب‌ و کار، برای نمونه با در نظر گرفتن مشتریان، درآمدها، کارکنان و… وضعیت مالی آن را برای ماه‌های آتی پیش‌بینی کنید. 
اهمیت پیش‌بینی مالی و استفاده از مدل‌های مالی از آن‌ جایی است که بسیاری از استارت آپ‌ها در سال‌های اولیه با شکست مواجه شده و یکی از بزرگ‌ترین دلایل این شکست، مشکلات مالی آن‌ها است. مشکلات مالی یک کسب‌ و کار نوپا نیز دلایل متعددی دارد.
 صرف نظر از این دلائل، در هر صورت طراحی یک مدل مالی به شیوه‌ استاندارد، امکان شکست این کسب‌ و کارها را کاهش خواهد داد. در حقیقت استفاده از انواع مدل‌های مالی استارت آپ می‌تواند به شما کمک کند تا تصمیم‌گیری بهتری برای آینده کسب‌ و کار خود داشته باشید. 
از سوی دیگر اعتماد سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری بر روی استارت آپ خود را افزایش دهید. بهینه‌سازی عملیات مالی یک مجموعه یکی دیگر از مزایای پیش‌بینی مالی استارت آپ است. پیش‌بینی‌های مالی کمک می‌کنند تا شما بتوانید منابع خود را به شیوه‌ای درست اختصاص دهید و بودجه‌بندی دقیق‌تری انجام دهید. 
برای طراحی مدل‌های استاندارد برای استارت آپ خود نیز لازم است از داده‌ها و اطلاعات به‌ گونه‌ای واقع‌بینانه و دور از خیال‌پردازی استفاده کنید. اطلاعات شما باید انعطاف‌پذیری کافی را داشته و بتوانید آن‌ها را با تغییر و تحولات در طول زمان سازگار سازید.
از سوی دیگر مدل‌های مالی باید به‌ نحوی قابل‌ فهم و ساده ساخته شوند. از جمله انواع مدل‌های مالی استارت آپ می‌توان به مدل سه صورت مالی، مدل بودجه‌ای، جریان نقدی تنزیل شده، مدل تملک اهرمی و… اشاره‌ کرد.
مدل سه صورت مالی، صورت حساب درآمدها و گزارش‌های مالی، ترازنامه و جریان نقدی را دربر می‌گیرد. این اطلاعات با استفاده از ابزارهایی خاص به یکدیگر مرتبط شده و سپس نتایج مورد نیاز استخراج می‌گردد. از مدل بودجه‌ای به‌ منظور تعیین بودجه استفاده می‌کنند.
این مدل تمرکز بسیار بالایی بر صورت مالی درآمدها و سود و زیان، گزارش‌های مالی و… دارد. مدل جریان نقدی تنزیل شده نیز بر پایه مدل سه صورت مالی شکل‌ گرفته است. مدل تملک اهرمی، پیچیده‌ترین نوع مدل‌های مالی است و تأمین مالی آن‌ هم به‌ طور معمول از مسیر استقراض انجام می‌شود. کاربردهای این مدل برای استارت آپ‌ها و کسب‌ و کارهای نوپا بسیار کم‌تر است.

 

انواع رویکردهای پیش‌بینی مالی استارت آپ‌ها

 

انواع مدل‌های مالی پیش بینی استارت آپ‌ها در حالت معمول بر اساس دو رویکرد اصلی طراحی می‌شوند. از جمله این رویکردها می‌توان به رویکرد مدل‌سازی از بالا به پایین اشاره کرد و یا رویکرد از پایین به بالا را نام برد.

 

مدل‌سازی از بالا به پایین

این نوع از مدل‌سازی بر اساس هدف‌گذاری در مورد سهم و حجم بازاری که قرار است استارت آپ به دست آورد، طراحی و ساخته می‌شود. سپس مطابق با آن هدف‌گذاری، برنامه‌های داخلی شرکت، درآمدهای آن، سرمایه مورد نیاز و… تنظیم می‌گردند. 
پس‌ از آن کسب‌ و کار می‌تواند در حوزه میزان سرمایه‌ای که باید جذب کند، تعداد کارکنانی که باید استخدام شوند، عوامل داخلی کسب و کار و… تصمیم‌گیری نماید. در حقیقت در مدل‌سازی از بالا به پایین استارت آپ بر اساس عوامل خارجی برنامه‌ریزی می‌شود. 
از رویکرد از بالا به پایین برای پیش‌بینی‌های مالی بلند مدت استفاده می‌کنند. این رویکرد به‌ راحتی و با سرعتی بسیار بالا به نتیجه خواهد رسید و از دشواری و دردسرهای کمتری هم برخوردار است. اما با این‌ حال رویکرد و مدل‌سازی از بالا به پایین، معایبی نیز دارد. برای نمونه، این امکان وجود دارد که استارت آپ بدون توجه به حقایق هدف گذاری شده و به رویاپردازی مشغول شود.

 

مدل‌سازی از پایین به بالا

در این رویکرد به عوامل درونی استارت آپ توجه خواهد شد نه عوامل بیرونی. برای نمونه بدون در نظر گرفتن سهم و حجم بازار، به فروش محصولات در هر ماه توجه خواهد شد. این رویکرد برای پیش‌بینی‌های مالی در کوتاه‌ مدت مورد استفاده قرار می‌گیرد. 
یکی از مهم‌ترین مزایای پیش‌بینی مالی در مدل‌سازی از پایین به بالا، نگاه واقع‌بینانه‌تر به بازار بوده که از افتادن کسب‌ و کار در رؤیاپردازی جلوگیری به عمل می‌آورد. عیب عمده این رویکرد مدل‌سازی مالی، رشد کندتر آن است. 
به‌ همین دلیل هم این امکان وجود دارد که سرمایه‌گذارها در این طرح، سرمایه‌گذاری انجام ندهند. چراکه تمایل به سرمایه‌گذاری در استارت آپ‌هایی دارند که با سرعتی بسیار بالا رشد کرده و قادرند سهمی گسترده در بازار را از آن خود کنند.

 

اشتباهات معمول در پیش‌بینی‌های مالی استارتاپ

 

همان‌طور که می‌دانید برای پیش‌بینی مالی استارت آپ باید عناصر پیش‌بینی مالی به‌ درستی در نظر گرفته شده و مدل‌های درآمدی در پیش‌بینی مالی نیز به‌ دقت بررسی و ارزیابی شوند تا خروجی مالی استارت آپ به‌ نحوی صحیح و منطبق با واقعیات شکل بگیرد. 
در حقیقت می‌توان گفت اشتباهات معمول در پیش‌بینی‌های مالی از جمله عناصر و عوامل اصلی ناکامی و عدم موفقیت یک کسب‌ و کار نوپا هستند. بسیاری از ایده‌های اولیه استارت آپ‌ها جذابیت بسیار بالایی دارند. این ایده‌ها اگر به‌ درستی اجرا و پیاده‌سازی شوند، به تجارتی پرسود و پربازده مبدل خواهند شد.
این در حالی است که با این نوع اشتباهات برای نمونه عدم تخمین اندازه‌ بازار، عدم بررسی انواع هزینه‌ها در ساختار هزینه و… نتوانسته‌اند به موفقیت مورد نظر دست پیدا کنند. با این‌ حال رایج‌ترین اشتباهات پیش‌بینی‌های مالی یک کسب‌ و کار نوپا، نبود بودجه و برنامه مالی سالیانه و سپس مدیریت ضعیف نقدینگی و عدم تمرکز کافی بر بازدهی و سودآوری مدل یک کسب‌ و کار نوپا است. 
عدم توجه کافی به مدیریت مالی و آشنا نبودن با قوانین و رعایت نکردن آن‌ها نیز از دیگر اشتباهات رایجی است که می‌تواند در فرایند پیش‌بینی مالی یک کسب‌ و کار نوپا ایجاد شده و به عدم موفقیت آن منجر گردد. در ادامه به شرح مختصر هر یک از این عوامل خواهیم پرداخت.

 

نداشتن بودجه، نداشتن برنامه سالیانه

بسیاری از کسب‌ و کارهای نوپا به دلیل نداشتن برنامه سالیانه و یا بودجه با عدم موفقیت و شکست مواجه می‌شوند. همان‌طور که می‌دانید تعیین هدف برای دستیابی به موفقیت ضرورت اساسی دارد و هدف بدون برنامه محکوم به شکست خواهد بود. 
بنابراین در فرایند پیش‌بینی مالی برای استارت آپ موضوع هدف‌گذاری و به‌ دنبال آن برنامه‌ریزی برای بودجه اهمیت بسیار بالایی دارد. چراکه بودجه در حقیقت نقش یک سیستم نظارتی بر مجموعه‌ شما را برعهده خواهد داشت و کمک می‌کند تا علاوه‌ بر حفظ تمرکز برای دستیابی به اهداف مالی مجموعه، میزان موفقیت خود را نیز در این مسیر به‌ طور دائمی ارزیابی کنید. 
در حقیقت می‌توان گفت عدم توجه به تحلیل مالی استارت آپ و نبودن برنامه‌ریزی، انتظاراتی غیرواقعی را شکل خواهد داد و تأثیراتی منفی بر عملکرد مجموعه شما ایجاد خواهد نمود.

 

مدیریت ضعیف و نادرست نقدینگی‌ها

بسیاری از شرکت‌ها تخصص مالی کافی نداشته و برنامه‌ریزی‌های مالی درستی هم انجام نمی‌دهند و یا پیش‌بینی‌های مالی آن‌ها بیش‌ از اندازه غیرواقعی و خوش‌بینانه است. همین موضوع سبب می‌شود تا در تخمین اندازه‌ بازار و برآورد نیازهای مالی و هزینه‌ها و… دچار اشتباهاتی شوند. 
این شرکت‌ها باید برای پیشگیری از چنین اشتباهات مالی، سعی داشته باشند درآمدها، هزینه‌‌ها، نقدینگی و… مجموعه را به‌ درستی و واقع‌بینانه پیش‌بینی کرده و این مسیر را به‌ طور دائمی دنبال کنند و اطلاعاتی تازه و بینش‌هایی جدید به دست آورند. 
درک صحیح و منطقی از چرخه تبدیل وجه نقد مجموعه دیگر اقدامی است که از بروز چنین اشتباهات مالی جلوگیری می‌کند. از سوی دیگر باید برای تأمین مالی مجموعه خود یک بازه زمانی در نظر بگیرید. 
چراکه اگر بودجه شما پیش‌ از زمان تعیین‌ شده به اتمام برسد و یا پیش‌ از آن‌که به نقطه‌ عطف بعدی خود دست یابید با عدم بودجه کافی مواجه شوید، سرمایه‌گذاران دیگر ارزش و اهمیتی برای کسب‌ و کار نوپای شما قائل نخواهند بود.

در صورتی‌ که به تأمین وجوه اضافی نیاز دارید باید هرچه سریع‌تر اقدام کرده و اقدامات خود را به زمانی‌که دیگر هیچ بودجه‌ای در دست ندارید موکول نکنید. چراکه فرایند جذب سرمایه اندکی طول خواهد کشید. پس زودتر به‌ دنبال سرمایه‌گذاران بالقوه باشید و سعی کنید آن‌ها را در جریان پیشرفت کارهای خود قرار دهید.

 

عدم تمرکز کافی بر سوددهی مجموعه از ابتدای کار

شما باید از همان مراحل ابتدایی شروع کسب‌ و کار نوپای خود به‌ دنبال سودآوری باشید و بر آن تمرکز کنید. در صورت عدم استفاده از مدل‌های درآمدی در پیش‌بینی مالی دچار اشتباه خواهید شد. به این معنا که اگر در همان ابتدای راه یک مدل درآمدی تجاری سودآور و پایدار برای کسب‌ و کار نوپای خود در نظر نگیرید با پیدا کردن هرکدام از مشتریان نه‌ تنها سودی به دست نخواهید آورد بلکه به ضرردهی هم خواهید افتاد. 
لازم است به این نکته مهم توجه داشته باشید که سود و درآمد حاصل از فروش‌های شما باید تمامی هزینه‌های مستقیم مربوط به محصولات و یا خدمات شما را دربرگرفته و آن‌ها را پوشش دهد. علاوه‌ بر آن باید حاشیه سود مناسبی را نیز به دست شما برساند. 
پس‌ از ابتدا به محاسبه این موضوع اقدام کنید که برای دستیابی به نقطه سربه‌سر، نرخ بازده حسابداری، درآمد مکرر ماهیانه به چند مشتری جدید نیاز داشته و یا لازم است چند معامله تازه صورت دهید.

 

ضعف و یا نادیده گرفتن مدیریت مالی

مدیریت مالی و مدیر مالی کمک می‌کنند تا استارت آپ شما به سیستمی داده محور تبدیل شده و بتوانید زمینه‌های لازم برای افزایش مقیاس کسب‌ و کار خود را فراهم کنید. این در حالی است که بسیاری از مجموعه‌ها این نقش و وظیفه بسیار اساسی را نادیده گرفته و تنها در شرایطی به استخدام یک مدیر مالی دست می‌زنند که بحرانی در کسب‌ و کارشان به‌ وجود آمده است. 
پس برای این‌که به اشتباهات معمول در پیش‌بینی‌های مالی گرفتار نشوید بهتر است کار خود را با همکاری و مشارکت با یک متخصص مالی قابل‌ اعتماد و اطمینان آغاز کنید و وظایف وی را تنها به ارائه گزارش‌های مالی، ثبت معاملات و یا پیگیری فاکتورها و… محدود نسازید.

 

پیروی نکردن از قوانین و استانداردها

یکی از اشتباهات معمول در پیش‌بینی مالی برای استارت آپ‌ها ناآگاهی از قوانین و مقررات و استانداردها و سپس عدم رعایت و توجه به این موازین است. از جمله این قوانین می‌توان به اموری از قبیل مالیات اشاره کرد. قوانین حوزه کار، حفاظت از اطلاعات و… همه از جمله قوانین و اصولی هستند که در کسب‌ و کار نوپا و تازه خود ملزم به رعایت آن‌ها هستید.

 

فرقی نمی‌کند که شرکت و مجموعه شما چه اندازه‌ای داشته و یا در چه زمینه و صنعتی مشغول به فعالیت هستید. باز هم باید قواعد و قوانین مربوط را رعایت کنید. در غیر این‌ صورت دچار پیامدهای مالی بسیار سنگینی خواهید شد و احتمال شکست پروژه خود را افزایش خواهید داد. 
پس بهتر است در ابتدای کار خود با یک مشاور حقوقی و مالیاتی خبره در تماس باشید تا از بروز اشتباهات معمول در پیش‌بینی مالی برای استارت آپ و کسب‌ و کار نوپای خود جلوگیری به عمل آورید.